Betreft: Kwartier van de Toekomst Oost-Vlaanderen – de Toekomst van de Kazerne van de Toekomst ligt niet in Geraardsbergen.

Als voorzitter van VZW “Red de Godsbergkouter” en namens de VZW ben ik zo vrij uw vriendelijke aandacht te vragen voor de problematiek waarmee Geraardsbergen in het bijzonder, en de Vlaamse Ardennen bij uitbreiding, geconfronteerd worden.

De VZW “Red de Godsbergkouter” (www.reddegodsbergkouter.be) strijdt al meer dan twee jaar tegen de komst van “Het Kwartier van de Toekomst” naar Geraardsbergen.

Zoals u allicht bekend is, heeft Landsverdediging in 2020 beslist een “Kwartier van de Toekomst” toe te wijzen aan Henegouwen en Oost-Vlaanderen. Voor Oost-Vlaanderen werden twee kandidaturen ingediend: Geraardsbergen (Schendelbeke), en Aalter (Ursel).

Op de gemeenteraad 9 november 2021 poneerde mevrouw Ilse Roggeman, gemeenteraadslid voor NVA, dat dit de uitgelezen kans zou zijn om de werkloosheid in Geraardsbergen aan te pakken en Geraardsbergen verder op de kaart te zetten. Die uitspraak werd op dat moment door burgemeester de Padt op hoongelach onthaald: “Ik heb enkele nachten wakker gelegen om na te gaan waar in Geraardsbergen er de mogelijkheid zou zijn om een dergelijke kazerne te bouwen. Maar ik zie niet direct  een mogelijkheid. Ik was in eerste fase niet van plan om de kandidatuur te stellen omwille van de zeer lage slagingskansen. Maar desalniettemin  heb ik gisteren ( 8/11/2021) een mail gestuurd naar Minister De Donder en haar kabinetschef met de vraag wat de desiderata zijn voor een dergelijke kazerne. Ik vrees wel dat de schaal in Geraardsbergen te klein zal zijn. Maar misschien hebben we wel een betere troef, namelijk dat we dicht tegen de taalgrens liggen en zo de banden met het zuiden van het land kunnen aanhalen.” Hier zag de burgemeester reeds de kans om de PS te overhalen de kazerne net naast haar kiespubliek te posteren: alle lasten verschuiven naar de Vlaming, en tegelijk de eigen achterban van staatswerkgelegenheid te voorzien.

Als een donderslag bij heldere hemel hebben enkele leden van het College van Burgemeester en Schepenen eenzijdig en in samenwerking met Solva — een streekintercommunale — op 24 februari 2022 een kandidaatsdossier voor het Kwartier van de Toekomst ingediend. Deze kandidatuurstelling is post factum goedgekeurd door het College van Burgemeester en Schepenen. De gemeenteraad stond dus voor een voldongen feit.

De betwistbare motivering “tewerkstelling” niet te na gesproken, werd in de kandidatuur voorbijgegaan aan elke prealabele voorwaarde waarop een dergelijk belangrijk dossier zou gefundeerd moeten zijn:

• In deze kandidatuur stelde het lokaal Open VLD – CD&V bestuur, zonder enige vorm van overleg met de landbouwers, zomaar 60 ha herbevestigde landbouwgrond ter beschikking voor militaire doeleinden.

• Dat het terrein, doorkruist door een hoogspanningskabel en een hogedrukaardgasleiding, niet geschikt is voor een militaire kazerne, daar ging het stadsbestuur geheel aan voorbij. In een straal van 500m liggen vier deelgemeenten van Geraardsbergen. Gezondheidsimpact voor omwonenden werd toch door de administratie vermoed, maar uiteraard niet verder onderzocht. Hierover wordt natuurlijk gezwegen door de huidige politici. Kritische vragen mogen hieromtrent ook niet gesteld worden.

• Opvallend is dat geen enkele voorafgaande studie of onderzoek gevoerd is naar de mogelijke impact op de omgeving, zoals op de omliggende natuurgebieden. Noch werd de impact op de infrastructurele ontsluiting onderzocht. Laat staan dat de Geraardsbergse meerderheid ooit van een alternatievenonderzoek heeft gehoord…

• De aardgasleiding vormt volgens de stad overigens geen bijzonder euvel, nu er dagelijkse tractoren oprijden die ruw geschat evenveel wegen als een tank . Deze amateuristische wijze van rapporteren naar de burgemeester is een aanfluiting van behoorlijk bestuur, en wijst er alleen maar op dat dit dossier ver boven de intellectuele inzichten van een lokaal bestuur gaat.

• Ook met de ontsluiting van het terrein zijn problemen. Er zijn intussen meer dan dertig jaar aanhoudende protesten in het dossier N42; dit is de enige ontsluitingsweg van Geraardsbergen richting E40. Aangezien intussen opnieuw verschillende vergunningen vernietigd zijn, is de kans klein dat die ontsluiting er in de nabije toekomst komt. Nochtans is een goede ontsluiting noodzakelijk voor de operationele noden van een kazerne.

• Doch er is meer: op pagina 15 van de Geraardsbergse kandidatuurstelling lezen we: “Wanneer de kandidatuur van Geraardsbergen zou weerhouden worden zal het stadsbestuur van Geraardsbergen SOLVA aanstellen als actor die instaat voor de volledige voorbereiding, opvolging en uitvoering van dit dossier tot aan de fase van een bouwrijp perceel, klaar voor de realisatie van het Kwartier van de Toekomst”. Een sterk engagement van de Solva-voorzitter, de heer Fernand Van Trimpont, tevens Eerste Schepen van Geraardsbergen. Aan een mogelijke belangenvermenging wordt in deze zonder schroom voorbijgegaan.

Naast Geraardsbergen stelde ook Aalter zich kandidaat als thuisbasis voor de Kazerne van de Toekomst in Oost-Vlaanderen. Voor de ontwikkeling van het gebied in Geraardsbergen moet 60 ha herbevestigd agrarisch gebied onteigend worden. Terwijl dit in Aalter (Ursul), kan geïntegreerd worden in het bestaand militair domein van 214 ha.

Gelet op de nodige financiële inspanningen die moeten gebeuren om de gronden te onteigenen en de aanwezigheid van een hogedrukgasleiding en hoogspanningskabel maakt de locatie in Geraardsbergen de facto ongeschikt.

Tot onze verbazing -en die van de overgrote meerderheid van de Geraardsbergse bevolking- heeft de Ministerraad in juli 2022 toch Geraardsbergen gekozen als locatie voor het kwartier van de toekomst.

Dat is militair-strategisch de waanzin voorbij, zeker als u de vergelijkingsnota van de Minister van Landsverdediging leest, die we als bijlage toevoegen. De louter politiek geïnspireerde keuze viel op Geraardsbergen, omwille van zijn locatie pal op de taalgrens, waardoor de Kazerne van de Toekomst plots het statement “tweetalige kazerne” werd opgespeld. Ook Theo Francken merkte dit schamper op, in zijn tussenkomst in de Kamer Van Volksvertegenwoordigers omtrent het Kwartier van de Toekomst.

Twee jaar na de genomen Federale Ministerraadsbeslissing moet men vaststellen dat noch het stadsbestuur, noch Solva, in staat zijn een eerste stap te zetten naar de noodzakelijke bestemmingswijziging, het zogenaamde RUP.

Maar er is meer; in haar antwoord aan de Minister van Landsverdediging, die om een dringende stand van zaken vroeg, is de Vlaamse Minister van Omgeving, Zuhal Demir (NVA) zeer formeel: “De beoogde locatie in Geraardsbergen (Schendelbeke) is strijdig met verschillende Vlaamse beleidsdoelstellingen, mede gezien de ligging in herbevestigd agrarisch gebied”. De ministeriële brief spreekt voor zich.

Intussen zit niet alleen het dossier, maar ook de toekomst van vele buren en buurtbewoners muurvast. Zowel bij de landbouwers als bij de plaatselijke bevolking wordt de roep om duidelijkheid steeds maar luider. Landbouwers willen zekerheid voor hun bedrijfsvoering, buurtbewoners van de vier getroffen gemeenten hebben schrik voor een verdere waardevermindering van hun onroerend goed. Deze vermindering in waarde werd door een beëdigd landmeter, expert vastgoed en gerechtsdeskundige geschat op minstens -20% en in de omgeving van de schietstand zelfs op -30%.

Het zij duidelijk: de Toekomst van de Kazerne van de Toekomst ligt niet in Geraardsbergen.

Daarom vragen we u: waarom mordicus jarenlange procedures voeren en noodzakelijke financiële middelen van defensie verspillen aan een nieuwbouwkazerne in een ongeschikt landbouw- en natuurgebied, als men direct militair-operationeel – en veel goedkoper – kan worden in een bestaand militair domein? In het licht van de komende begrotingsbesparingen; kan een keuze voor Aalter alleen maar bijdragen aan een gezonde en wijze begrotingsstrategie.

U als Formateur en partijvoorzitter, kan de onzekerheid over de kazerne in Geraardsbergen te stoppen. Daarom vragen we u, ga voor de haalbare realiteit, ga voor de tweede weerhouden kandidatuurstelling: de bestaand militair (vroeger NATO) domein in Ursel (Aalter), 214 ha groot, met een operationeel vliegveld.

Redenen, mijnheer de Formateur en heren partijvoorzitters medeonderhandelaars, om in uw beleidskeuzes de beslissing om het Kwartier van de Toekomst niet meer aan Geraardsbergen toe te wijzen en het alternatief, de toewijzing van het Kwartier aan Ursel binnen het bestaand militair domen, na te streven.

Met onze brief en andere motiverende stukken willen we onze vraag tot herroeping van de eerder genomen beslissing onderlijnen.

Alvast dank voor uw tijd en welwillendheid.

Met vriendelijke groeten,

Jan Hanssens

Voorzitter vzw “Red de Godsbergkouter”